Over je plek in een gezin is de afgelopen honderd jaar nogal wat geschreven. De ontdekker ervan schijnt een neef van Darwin te zijn, namelijk: Francis Galton (1822-1911). Hij ontdekte dat in de wetenschap eerstgeborenen oververtegenwoordigd zijn. Zijn verklaring daarvoor was: oudste kinderen ontwikkelen zich zo goed, omdat ze de meeste aandacht en het beste voedsel krijgen. Van veel recenter zijn de praktijkbevindingen die klinisch psycholoog en publicist Linda Blair beschrijft in haar boek ‘Je plaats in het gezin’. Ook het CBS publiceerde een onderzoek over de invloed van je plaats in de kinderrij. Er zijn ook studies die verklaren dat er geen verband bestaat tussen je plaats in het gezin en persoonlijkheid, zoals je in het wetenschappelijke tijdschrift PNAS kunt lezen. Echter, ondanks de verschillende voors en tegens blijft het een interessant gegeven. Daarom hieronder meer over de kenmerkende karaktertrekken van de oudste, middelste en jongste telg in een gezin.
De eerstgeborene is het kindje waar je als ouders vaak lange tijd naartoe hebt geleefd en wat een omslag in je leven betekent. Zeg maar: Dag wilde haren. Feit is ook dat je als kersverse ouders voor meer dan 100% inzet voor je eerste kleine wondertje. Je geeft het al je tijd en aandacht. Samen beleven jullie de eerste momenten van het ouderschap. Eerste glimlach, tandjes, stapjes, woordjes, groentehapje et cetera. En ja… eigenlijk vind je alles prachtig, fantastisch en mooi wat jullie eerste spruit doet. Je motiveert, stimuleert, moedigt aan enzovoort. Daar krijgt je eerste kind enorm veel zelfvertrouwen van. Maar dat niet alleen. Eerste kinderen zijn ook plichtsgetrouw, kennen een groot verantwoordelijkheidsgevoel en willen het goede voorbeeld geven aan broertjes en zusjes. Andere veelvoorkomende karaktereigenschappen van de eerstgeborene zijn: goed leiding geven, prestatiegericht, perfectionistisch en nauwelijks geneigd de gebaande paden te verlaten.
En dan is er nummer twee. Je hebt als ouders al de nodige ervaring en dat heeft uiteraard invloed op hoe je met het tweede kindje omgaat. Eigenlijk ben je meer ontspannen. Je kent inmiddels de ‘drill’. En dat beïnvloedt de ontwikkeling van je tweede spruit.
De teugels worden gevierd en je kind krijgt meer ruimte om de wereld te ontdekken. Vandaar dat nummer twee nogal eens creatief is en sneller zelfstandig. Wat je ook ziet is dat het tweede kind geneigd is de concurrentie met de oudste aan te gaan. Bijvoorbeeld om sneller of beter te zijn dan de oudste. Immers, als ouders ben je soms onbewust geneigd te vergelijken. Het gevolg daarvan kan zijn dat de tweede de aandacht naar zich toetrekt door op te vallen. Verder is de tweede spruit sociaal en populair in de klas.
Oh ja, en komt er nog een derde spruit? Dan bestaat de kans dat de tweede gesandwiched wordt tussen de oudste en de jongste. Gevolg? Het heeft de neiging tot ‘blauwhelmen’ en leert verder goed onderhandelen en compromissen te sluiten.
De jongste is de laatste in de kinderrij. En… dit laatste kind wordt vaak veel langer gepamperd dan nodig. Want, er is nu sprake van een omgekeerd fenomeen. Als ouders wil je nu genieten van de laatste borstvoeding, flesje, dat warme babylijfje tegen je aan, eerste tandje, woordje enzovoort. Ja, dat wil je zo lang mogelijk laten duren.
Kortom, de jongste krijgt veel aandacht, maar mag ook meer dan de kinderen daarvoor. Dat kan ertoe leiden dat de jongste minder behulpzaam is dan de oudere kinderen. Anderzijds zijn de laatstgeborenen erg nieuwsgierig en avontuurlijk.
Vervolgens wil de jongste graag mee kunnen komen met de oudere kids. Van meepraten over tot hetzelfde doen. Alleen de jongste onderneemt dingen bij voorkeur in ‘z’n uppie’. Gewoon om te laten zien hoe flink hij of zij is.
Tot slot staat de jongste te boek als populair, sociaal en makkelijk in de omgang. Hij of zij werkt graag samen in groepsverband en doet liever wat interessant en leuk is dan een top carrière na te jagen.
In de opleiding Kindercoach leer je om als coach kinderen en ouders/opvoeders te begeleiden in de opvoeding en bij ontwikkelingsvraagstukken. In de opleiding Jongerencoach leer je jongeren op deskundige wijze begeleiden en coachen. Download een gratis proefles bij de opleiding van je keuze en laat je inspireren!
Niet alleen de genen en opvoeding bepalen je karakter, maar ook je plek in het gezin speelt een rol. Zo wordt onder andere gesteld dat het oudste kind verantwoordelijk is, het middelste kind een vredesstichter en de jongste een rebel. Hoe komt het dat je plaats in de kinderrij je persoonlijkheid beïnvloedt én de meest gehoorde stereotypen. Herken jij jezelf? Je kinderen?