Albert Sonnevelt, psycholoog, executive coach en oprichter van Sonnevelt opleidingen, is méér dan gepassioneerd over gezond en vitaal leven. Zijn missie: ontdekken wat ons mensen gezond, gelukkig en fit houdt. Dat is gelukt. ‘De levenscode’, vertaald in het gelijknamige boek, zag in 2012 het levenslicht. De pijlers die hij daarin benoemd zijn nu de basis voor het opleidingsinstituut Sonnevelt, dat hij al in 1995 oprichtte. 1 januari aanstaande vieren we alweer ons 30-jarig bestaan. Een mooi moment om met Albert nog eens terug te blikken op hoe het allemaal begon...
‘Ik ben psycholoog en kom uit een echt ondernemersgezin. Mijn ouders stierven beiden al op jonge leeftijd. Mijn vader overleed op 62-jarige leeftijd aan een hartinfarct en mijn moeder op 66-jarige leeftijd aan de gevolgen van de spierziekte ALS. Ik was toen nog maar 17 en wist één ding zeker. Ik wilde niet op jonge leeftijd overlijden aan een welvaartsziekte en daarmee begon mijn zoektocht naar gezondheid en vitaliteit.
In mijn zoektocht was ik onverzadigbaar. Ik probeerde alles uit. Natuurgeneeskunde, massages, meditatie, homeopathie. Ik at macrobiotische voeding en later raw food. Ik stond om 5 uur op om te mediteren en hard te lopen. Kortom: ik was op een krampachtige manier bezig ‘gezond te zijn’. En dat ging niet goed natuurlijk. Ik brandde op. En zo belandde ik door een griepje maandenlang in bed.
Dat was misschien wel het beste wat me kon overkomen. Het maakte dat ik de tijd had alles te overdenken en op een andere manier naar het geheel kon kijken. Want ik begreep er helemaal niets van. Hoe kon het toch dat juist ik, die zo gezond leefde, helemaal opbrandde? Uiteindelijk realiseerde ik me dat ik te veel energie had verbruikt en dat ik me in plaats van het richten op gezondheid, te veel had gefixeerd op ziekte en het voorkomen hiervan. Maar ik wilde nog steeds wel weten hoe ik dan gezond kon leven.
Ik besloot het helemaal anders aan te pakken. Ik ging op onderzoek uit. Als ik vitale ouderen kon vinden, zouden zij het levende bewijs zijn van mijn vraagstuk. Dat was meer dan dertig jaar geleden. In al die jaren heb ik talloze ouderen geïnterviewd.
Ik wist niet wat ik zag en hoorde in die gesprekken met vitale ouderen. Zo ontmoette ik een echtpaar in Drenthe, waarvan de oudere dame mij vertelde dat ze drie keer daags wit brood at met jam en in blakende gezondheid was. Ook ontmoette ik een oudere vrachtwagenchauffeur die een pakje sigaretten per dag rookte en altijd vrachtwagen had gereden. Ik begreep er niets van.
Ik ging me hier verder in verdiepen en ik ontdekte een aantal overeenkomsten. Deze rode draad ging ik vergelijken met wetenschappelijke rapporten over Okinawa, een eiland bij Japan waar welvaartsziekten zoals reuma niet voor lijken te komen. Of Sardinië waar mensen wel 80-90 worden. De rode draad werd bevestigd. Ik ontdekte het geheim van vitaal oud worden. Deze ouderen waren fysiek actief, bewogen regelmatig, hadden een duidelijk doel in hun leven en vervulden dit met plezier en ze hadden een duidelijke connectie met hun leefomgeving. Bovendien heb ik jarenlang samengewerkt met Dr. Frans Bakker. Hij heeft zich als arts in Amerika ruim dertig jaar beziggehouden met gezonde levensstijl. Zijn bevindingen bleken naadloos aan te sluiten bij mijn eigen conclusies.''
Aan de hand van dit onderzoek heeft Albert zijn theorie verder ontwikkeld en 'De levenscode' geschreven: zijn theorie over een gezond en vitaal leven.
De piramide is onderdeel van de levenscode en geeft de verschillende pijlers van een gezond en vitaal leven weer:
Deze zes factoren bij elkaar zorgen voor vitaliteit. De juiste balans bevat alle zes. De drie meetbare, oftewel de objectieve factoren, zijn voeding, beweging en herstelmomenten. De drie moeilijk meetbare, oftewel de subjectieve factoren, zijn positief denken, waar Albert ook relativeringsvermogen en positivisme onder verstaat, een sociaal netwerk en bezieling. Met bezieling wordt passie bedoeld, een zinvol leven. Dat is verreweg de belangrijkste factor. Je kunt nog zo gezond eten, als je geen betekenis kunt geven aan je leven, dan kan je levensverwachting een fiks aantal jaren dalen.
Albert vertelt wat elk onderwerp inhoudt:
‘Je bent hier met een reden op aarde. Alles staat ten dienste van groei. Dat kun je al zien aan het heelal. Dat dijt steeds verder uit. Zo ligt het ook in onze natuur om te groeien. En om je geboren kwaliteiten en talenten in te zetten voor je ontwikkeling. Vaak hebben mensen hier weerstand tegen. Ze zijn niet gelukkig in hun werk. Maar ja, ze hebben een hypotheek en gezin en hebben het gevoel niet weg te kunnen. Dan ontstaat vluchtgedrag. Je kunt jezelf verdoven met middelen zoals eten, alcohol of drugs, maar ook in het televisiekijken, het steun zoeken bij anderen, in de spirituele wereld. Je beweegt dan niet meer mee met de groei. En dan kun je ziek worden. Het is tegennatuurlijk om groei tegen te houden. Natuurlijk is het lastig uit een oud patroon te stappen. Het is spannend uit je comfortzone te stappen. Dat komt omdat ons systeem erop gericht is geen energie te willen verliezen. Iets doen wat spannend is kan tijdelijk een aanslag zijn voor je systeem. Maar langere tijd energie verliezen door vast te blijven houden is ongezonder. Het gevoel dat je geen keuzemogelijkheden hebt, kan stress opleveren in jouw lichaam. En dat is niet goed voor je. Kortom: doe meer van wat je leuk vindt. Het is belangrijk datgene te doen dat bij je past.’
‘Je kunt veel energie halen uit het verbinden met elkaar. Het is natuurlijk om met elkaar verbonden te zijn. Het kost ook ontzettend veel moeite om een ander buiten te sluiten. De ergste straf die je vroeger als mens kon krijgen was sociale uitsluiting door verbanning. En dat geldt nog steeds. We zijn de hele dag bezig geaccepteerd te worden door onze omgeving. Goede ondersteunende relaties zijn belangrijk. Het gaat erom dat je je thuis voelt met de mensen om je heen en hierin een bijdrage levert. En juist in onze relaties gaat het ook vaak mis. Kijk maar naar het aantal echtscheidingen dat er is. Daarin speelt ons ego ons vaak parten. Het ego (of het ik-gevoel) ligt aan de basis van veel ruzies en conflicten. Je ego versterkt het gevoel van ik tegen wij. Het brengt gevoelens bij je naar boven als ‘ik word niet gezien’ of ‘ik krijg onvoldoende aandacht’. Hierdoor gaat het vaak mis in de relatie met anderen. ‘
''Alles in je lichaam is gericht op inspanning en ontspanning. Je vitale organen hebben hun eigen rustmomenten. Denk eens aan je eigen ademhaling. Tussen elke in- en uitademing zit letterlijk een adempauze. Het is natuurlijk voor je lichaam om even pauze te nemen. Dat is het ook voor jou.''
‘Je gedachtes beïnvloeden je immuunsysteem. Het is gezond als je goed kunt relativeren. Met een gezonde dosis humor kun je jouw leven verzachten. Met mildheid en compassie in het leven staan en naar de wereld kijken. Ik heb ouderen ontmoet die de meest verschrikkelijke dingen in de oorlog hebben meegemaakt. Hoe kun je dan nog positief in het leven staan? Ik ontmoette een vrouw die op haar 40-ste weduwe werd en er helemaal alleen voor stond met 3 kinderen en het bedrijf van haar overleden man. Ze had een enorme kracht en het lukte haar toch door te gaan. Wat ze zelf daarover zei was dat ze het kon accepteren, omdat haar man niet door menselijk handelen uit het leven was genomen. Het was geen ongeluk, maar door Gods handen zoals zij dat zag. Het is ongelofelijk om te zien wat voor veerkracht sommige mensen hebben. Wat ze gemeenschappelijk hebben is dat ze de situatie accepteren en oplossingsgericht zijn. Geluk ligt voor een klein gedeelte vast in de genen. Een gedeelte ligt in de opvoeding. Maar meer dan 50% heb je zelf in de hand. Daarin kun je jezelf trainen.’
‘Alles in je lichaam is gericht op herstelmomenten. Je vitale organen hebben een rustmoment. En ook tussen elke in- en uitademing zit een adempauze. Mensen met veel stress ademen aan één stuk door. Ze nemen letterlijk niet even de tijd om op adem te komen. Stress is funest voor je immuunsysteem. We zijn zo druk dat we geen rust nemen. Voldoende slaap is belangrijk, maar ook overdag is het belangrijk om herstelmomenten in te bouwen. En dat is geen tv kijken bijvoorbeeld. We zijn constant opgejaagd. In de rij staan zien we als een verlies van tijd. Terwijl je juist dit soort momenten goed kunt gebruiken om even op adem te komen. Om even contact met jezelf te maken. Je staat toch, waarom zou je dit moment niet voor jezelf gebruiken?’
‘Alle vitale ouderen die ik sprak, waren fysiek actief. Of in het werk of daarbuiten. Beweeg elke dag minstens 30 minuten. Ga dansen, tuinieren, wandelen of fietsen. Activiteiten waarbij de hartslag licht verhoogd wordt zijn gezond voor je. Bewegen is gezond. Intensief sporten is dat niet, daarbij raakt je immuunsysteem ontregeld. Er is een essentieel verschil tussen sporten en bewegen. Intensief sporten is vaak gericht om iets niet te verliezen- je slanke lijf bijvoorbeeld. Sporten en dan geen tijd nemen om te herstellen is gewoonweg niet gezond voor je. Alle activiteiten waarmee je jouw hartslag licht verhoogt, zijn dat wel. Zorg dat je 60 tot 70% van je maximale hartslag gebruikt. Zorg dat je voldoende beweegt, ook als je op het werk bent. Neem af en toe even pauze en ga een stukje lopen.’
‘Ik ben een voorstander van gezonde voeding. Het is belangrijk voor ons lichaam. Zorg dat je volwaardige voeding tot je neemt. Als het rent, vliegt of zwemt, zonder toevoeging, geur-, kleur- en smaakstoffen dan zit je goed. Neem geen voedingsstoffen tot je waar je allergisch voor bent. Dat kunnen kleur- en smaakstoffen zijn, een glutenallergie of suiker. Dat geeft stress aan je lichaam. En dat is slecht voor je lichaam. Breng voor jezelf in kaart waarom je eet. Eet je omdat je echt honger hebt? Of gebruik je jouw voeding om iets in jezelf op te vullen? Om emotionele redenen bijvoorbeeld. Neem de tijd om bewust te eten. We zijn zo gewend geraakt snel te eten, of even voor de tv dat we zonder aandacht eten. Een maaltijd is een gezamenlijke en gedeelde activiteit. Neem er tijd voor! Gezond eten wil overigens niet zeggen dat je niet meer kunt genieten. Het is ook niet gezond krampachtig met je voeding bezig te zijn. En alleen maar calorieën te tellen en je te richten op wat je niet mag. En gezond leven betekent dat je nog steeds wel mag genieten van een goede wijn of wat lekkers. Je kunt je voeding nog gezonder maken door deze aan te vullen met superfoods. Goede voeding is “food for the soul”, genieten is belangrijk!’
De levenscode kun je gebruiken om je leefstijl te veranderen. Want een gezonde leefstijl is voor iedereen weggelegd. Wil je jouw leefstijl veranderen? Houd het klein. Het is beter elke dag iets te doen, zodat je in jouw tempo kunt veranderen.
Wil jij werken aan jouw eigen vitaliteit of de vitaliteit in jouw organisatie? Of wil je anderen hier graag in begeleiden? Kijk dan eens rond op deze website bij onze opleidingen en cursussen of kijk wat we voor bedrijven en organisaties kunnen betekenen.